وسعت : 6223 كيلومتر مربع
طول شرقی : 21 دقيقه و 48 درجه
عرض شمالی: 29 دقيقه و 33 درجه
جمعيت : 462133 نفر
آب و هوا : معتدل كوهستانی
مناظر طبيعی: آبشارهای زيبا، سرابها، درياچه كيو، پاركهای جنگلی، آبسرده، بيدهل، گلستان، رباط، زاغه
اقتصاد : كشاورزی، صنعت، دامداری
رودخانه : كشكان، رودخانه خرم آباد
ارتفاعات : مخمل كوه، يافته، سفيد كوه، هشتاد پهلو، كوكلا، تاف
اهميت : تاريخی (به عنوان راه ارتباطی) / آثار ما قبل تاريخ و تاريخی
آثار تاريخی : غارهای پيش از تاريخ کنجی، يافنه، پاسنگر، گر ارجنه، قمری، پل شاپوری، قلعه فلك الافلاك، آسياب گبری، گرداب سنگی، مناره آجری، مقبره بابا طاهر، سنگ نوشته، پل صفوی، حمام گپ
خرم آباد مركز لرستان باستانی در دره ای باصفا و بر ساحل رودخانه خرم آباد قرار دارد. به زعم بسياری از محققان زمانی شهر مهم ايلامی خايدالو (هيدالو) برجای آن قرار داشته است. ظاهرا شهر قديمی شاپورخواست (سابرخواست) در دوره ساسانی و قرون نخستين هجری دارای مسجد جامع و بازارها و ساختمانهای بسياری بوده و بافاصله کمی در ساحل چپ رودخانه جای داده شده بوده است. هنوز بقايايی از ديوارهای بزرگ و پهن كه از سنگ و ملاط به سبك دوره ساسانی است از محاذی شهر كنونی تا روستای تير بازار ديده ميشود. چنين به نظر ميرسد كه در اواخر قرن ششم هجری شجاع الدين خورشيد موسس خاندان اتابكان لر كوچك شهر كنونی را اساس قرار داده و توسعه بخشيده؛ احتمالا در حمله مغول ويران شده است. حمدالله مستوفی در سال 740 ه. ق. مينويسد: «خرم آباد شهری نيك بوده، اكنون خراب است.»
اين نخستين بار است كه از خرم آباد بدين نام ياد شده است. در اواخر دوره صفوی خرم آباد مقر حكومتی والی لرستان فيلي بوده و به نوشته تاريخ حزين از آباداني برخوردار، ولی متاسفانه بر اثر هجوم سپاه عثمانی به ويرانی گراييد. در دوران قاجار خرم آباد نسبتا توسعه يافت و قلعه گلستان ارم از قلاع معروف خرم آباد به دستور محمد حسين ميرزای دولتشاه مرمت شد.
بارون دوبد يکی از ماموران روسيه تزاری كه در سال 1845 از خرم آباد ديدار كرد، آن شهر را دارای بارو 4 مسجد، 8گرمابه و 1محله يهودی نشين توصيف ميكند.
منبع ویکی پدیا
Filed under: Salam Press